İstanbul Teknik Üniversitesi Bilim Merkezi (İTÜBM), ilköğretim ve lise düzeyindeki öğrencilere, derslerinde gördükleri konuların bir kısmını ve günlük hayatta çevrelerinde karşılaştıkları birçok olayı deney yaparak gözlemleme olanağı sağlayan bir merkezdir. Merkezde optik yanılsama, mekanik, elektrik & manyetizma, matematik, DNA, uzay, akışkanlar mekaniği, ses, titreşim, genel fizik gibi konuları kapsayan 100’e yakın gösteri birimi vardır. BAP çalışması olarak önerilen ve kabul edilen bu çalışmada İTÜBM'nin kesikli benzetim modelinin kurulması ve model yardımıyla aşağıda belirtilen bazı problemlere yanıt aranması düşünülmüştür:
- Rehber sayısının yetersizliği.
- Ziyaretçilerin tüm sergi birimlerini dolaşmasının yarattığı karışıklık, sergi birimi başında beklemeler ve ziyaret süresinin uzaması.
- Sergi birimlerinin yerleşimindeki aksaklıklar.
Projede, aşağıda belirtilen performans değişkenlerini iyileştirecek çözüm önerilerinin saptanması hedeflenmiştir: - Dolaşan grupların sergi birimlerinin boşalmasını bekleme süresi
- Ziyaretçi grupların sistemde kalış süresi
Deneylerde incelenmek istenen çözüm önerileri aşağıdadır:
- Gelen ziyaretçi gruplarına eğitim düzeylerine göre atanacak farklı rotaların saptanması.
- Rehber sayılarının, programlarının ve rehberin dolaştıracağı grup büyüklüğünün belirlenmesi.
- Sergi birimlerinin yerleşiminin belirlenmesi.
Müzelerdeki süreçlerin yapısı, üretim sistemlerindekilerden ayrılmaktadır. Bu nedenle benzetim modelinin oluşturulmasında farklı bir yol izlenmesi gerekmiştir. Merkezdeki sergi birimlerinin modellenmesinde şablonlardan (templates) yararlanılmıştır. ARENA 11.00 benzetim yazılımının Template Window kısmında modelleme sırasında kullanılabilecek şablonlar oluşturulabilmektedir. Projede hazırlanan şablon ikisi temel olmak üzere 8 modülden oluşmaktadır. Temel modüllerden biri sergi birimindeki sürecin modellendiği Grup Birim modülüdür. Bu modül sergi birimine gelen grubun girişinden çıkışına kadar olan süreci modellemektedir. Grup Kume isimli diğer modül ise konu olarak birbirine yakın sergi birimlerinden küme oluşturmak amacıyla kullanılmıştır. Grup Kume modülü, kendisine giren ziyaretçi grubunun, kümede tanımlı tüm sergi birimlerini dolaşmasını sağlamaktadır. Söz konusu modül, daha önce dolaşılmamış ve o an boş olan sergi birimini belirlemekte ve gelen grubu bu sergi birimine göndermektedir. Modülün diğer bir görevi tanımlı tüm sergi birimlerinin gezilmesi tamamlandıktan sonra ziyaretçi grubu rotadaki bir sonraki Grup Kume'ye göndermektir. Projenin özellikle modüllerin oluşturulması ile ilgili kısmı Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği 29. Ulusal Kongresi'nde Sergi Yerleşimlerinin Benzetimle Modellenmesi: İTÜ Bilim Merkezi Uygulaması isimli bildiriyle sunulmuştur.